Odpowiedzialna hodowla cz. 6 - młode nimfy
(żółtodzioby)

     Świeżo opierzone pisklęta, w zasadzie już młode nimfy, które przygotowują się do pierwszego samodzielnego lotu mogą zmylić hodowcę.  Niedoświadczony hodowca może pomylić się i wziąć przygotowanie się pisklęcia do lotu za sygnał, że pisklę można już odłączyć od rodziców. Ten artykuł będzie o pisklętach nimf, które przygotowują się do latania.  Jest dużo aspektów związanych z "żółtodziobami", będę wiec chciała odpowiedzieć na liczne pytania, aby pomoc hodowcom nimf zrozumieć proces nauki latania piskląt.  Oto kilka pytań na które odpowiemy:  Kiedy pisklęta nimf zostają "żółtodziobami"?  Czy jest ważne aby pisklęta nimf miały sposobność latania?  Czy podcinanie lotek jest pewną metoda ochrony przed ucieczką przez okno lub przez drzwi?  Co stanowi udany lot?  Co to jest podcinanie lotek u piskląt i jak się to robi stopniowo?  Jakie są niebezpieczeństwa z którymi pisklę może się zetknąć latając po mieszkaniu?  Co się dzieje gdy lotki są zbyt krotko obcięte? 

Pisklę staje się młodą nimfą

Problemy spotykane w opierzaniu

   Jeden z problemów na który można się natknąć, to słaba jakość piór.  Odżywianie jest bardzo istotne w hodowli piskląt.  Niedobory pokarmowe mogą opóźnić rozwój mięsni poruszających skrzydłami, mięsni klatki piersiowej i ramion.  Niedostatek protein podczas rozwoju nowych piór opóźni możliwość latania.  Źle odżywione pisklęta nie maja energii i wytrzymałości potrzebnych do latania.   Wszystko co pisklę potrzebuje musi być zawarte w diecie.  Latanie wymaga energii, mięsni i koordynacji.

   Żółtodziób jest bardziej zainteresowany lataniem niż jedzeniem.  Udostępnienie pisklęciu sposobności do ćwiczenia jego umiejętności lotniczych przed nakarmieniem go, najprawdopodobniej zakończy się tym ze pisklak będzie lepiej jadł.

Znaczenie latania

   Jest wiele rzeczy których małe nimfy muszą się nauczyć dorastając.  Jedna z najważniejszych jest właśnie nauka latania.  Ptaki maja skrzydła.  Jest ważne dla emocjonalnego zdrowia pisklęcia aby nauczyć się latać i bezpiecznie lądować.  Latanie wzmaga pewność siebie ptaszka oraz podnosi sens bycia.  Jeden z powodów aby pozwolić pisklęciu nauczyć się łatać jest to, że one uczą się kontrolować lot i bezpiecznie lądować.

   Kiedy pisklę już pary razy wykona swój samodzielny lot, będzie kontrolować swój lot i bezpieczne lądować, to będzie czas na pierwsze podcięcie lotek.

Udany lot

   Co składa się na udany lot?  Po pierwsze jest on przez ptaka kontrolowany, ptak nie uderza o ściany, okna, czy tez meble.  Po drugie przy lądowaniu ptak dotyka najpierw nóżkami miejsca, które wybrał sobie na lądowanie.  Pisklę uczy się podejmować dobre decyzje przy lataniu i szybko uczy się koordynacji, aby osądzić jak szybko może latać.  Nie jest prawidłowym lotem sytuacja kiedy ptak lądując spada jak kamień, uderza klatka piersiowa o podłogę (czy inne miejsce lądowania), czy też łamie sobie pióra na ogonie.  Kilka rzeczy może się przydarzyć przy niekontrolowanym lądowaniu.  Pisklę może uszkodzić sobie dziobek, zranić klatkę piersiową - wymaga to natychmiastowej pomocy lekarza weterynarii. Może też uszkodzić sobie okolice kloaki co może wymagać nawet zszycia rany.

Niebezpieczeństwa przy locie

   Nasze domy nie są bezpiecznymi miejscami dla "uskrzydlonego" pisklęcia nimfy.  Tylko niektóre z niebezpieczeństw to: otwarte okna lub drzwi, otwarta ubikacja, otwarte garnki na kuchence i liczne inne niebezpieczeństwa w kuchni.  Kuchnia i łazienka to bardzo niebezpieczne miejsca dla latającego ptaka.  Pisklę może wylecieć przez drzwi, utonąć w szklance wody lub w ubikacji.  Może tez poważne się zranić w rezultacie uderzenia w ścianę.  Ja miałam tez pisklęta które lądowały w ciasnych szczelinach za meblami.  Wyciąganie takiego pisklęcia jest szczególnie trudne ponieważ pisklęta są bardzo bojaźliwe, nie współpracują przy próbach ratowania.  Niektóre inne lądowały w otwartych papierowych torbach, a nie maja ani siły, ani odpowiedniej koordynacji ruchów aby wyjść z takiej torby.

   Jako hodowca, mogę powiedzieć w jaka panikę można wpaść gdy pisklę wyleci, a Ty nie możesz go nigdzie znaleźć.  Często pisklę nie odzywa się co jeszcze zwiększa problem z poszukiwaniem.   Wiele operacji ratunkowych było już w moim domu.  Powinieneś przygotować swój dom dla swojego latającego pisklęcia zanim jeszcze się opierzy.  Pomimo istniejących niebezpieczeństw  pisklęta musza się nauczyć latać.  Jest to bardzo ważne dla ich przyszłego emocjonalnego zdrowia i pewności siebie.

Podcinanie lotek

   Większość nimf opierza się miedzy 3-5 tygodniem życia.  Mniej więcej w tym czasie odbędzie się ich pierwszy samodzielny lot.  Jeżeli ręcznie je karmisz, przygotowania do tego wydarzenia są bardzo ważne.  W czasie przygotowywania się do lotu pisklęta będą trzepotać skrzydłami i zmniejszać ilość spożywanego pokarmu.

   Gdy zrozumiesz, ze pisklęcia są bliskie lotu, karm je pojedynczo.  Inaczej pisklęta będą odlatywały w pięć rożnych stron.  Gdy tak się dzieje nie jesteś w stanie śledzić gdzie każdy wylatuje.  Jest to bezpieczniejsze dla innych piskląt które nie są karmione w tym samym czasie.

   Podcinanie lotek u piskląt jest progresywne. Konieczne jest dokładne przyglądnięcie się piórom aby nie podciąć rosnącego, tzw. krwawego, pióra. Pióra zaopatrzone w krew nigdy nie powinny być obcinane, może to spowodować krwotok i konieczność wyrwania takiego pióra (aby powstrzymać krwawienie).

   Gdy już określisz, że nie ma rosnących piór podetnij dwie pierwsze pierwszorzędowe lotki w obydwóch skrzydłach .  Postaraj się zrobić to najbardziej symetrycznie jak potrafisz.  Zbyt duża różnica spowoduje problem ze złapaniem równowagi przez pisklę.

   Po takim podcięciu musisz pozwolić pisklętom nauczyć się latać z tym podcięciem.  Nimfy nie potrzebują wiele czasu aby nauczyć się latać z takim podcięciem.  Proszę zawsze pamiętaj, że pisklęta z podciętymi lotkami mogą nadal latać.  Nimfy są jednymi z najlepszych lotników w papuzim świecie, musisz więc pamiętać, że nimfa potrafi latać i może wyfrunąć przez okno.

   Gdy już pisklę nauczy się zarówno kontrolować lot jak i lądować, następuje czas na podcięcie następnych dwóch lotek pierwszorzędowych w każdym skrzydle.  To pozwala ptaszkowi kontrolować prędkość lotu i lądowanie na nóżkach bez uderzenia klatka piersiowa lub brzuchem o podłogę.  Takie stopniowe podcinanie piórek kontynuuj do momentu gdy 8 - 10 będzie podcięte na każdym skrzydle.  Przez to skrzydełko i mięsnie klatki piersiowej są rozwinięte i koordynacja ptaszka poprawi się z każdym stopniowym podcinaniem.

Złe podcięcie lotek

   Drastyczne podcięcie lotek, które wykracza poza lotki pierwszorzędowe lub zostało dokonane od razu na wszystkich lotkach stwarza problemy dla piskląt nimfy.  Przeważnie pisklę nie miało nawet czasu aby nauczyć się latać, co oznacza słabo rozwinięte mięśnie piersiowe, brak koordynacji i niezdolność kontrolowania lotu czy tez bezpiecznego lądowania.  Najczęściej w wyniku złego podcięcia lotek pisklę będzie latać do tylu, łamiąc sobie pióra na ogonie a lądowanie może uszkodzić okolice kloaki do tego stopnia ze zaistnieje potrzeba szycia.  Jeżeli masz ptaszka który lata do tylu, raczej pozwól aby piórka odrosły całkowicie i dopiero wtedy pozwól mu nauczyć się latać tak jak powinien to zrobić gdy był jeszcze świeżo opierzony.  Stopniowe podcinanie skrzydełek działa również ze starszymi ptakami które jeszcze nie nauczyły się latać, przez to pozwolisz nimfie rozwinąć mięsnie skrzydełek i klatki piersiowej, przy czym będzie rósł w pewność siebie.

Inne trudności

   Gdy już pisklę opanuje sztukę latania, będzie chciało to robić bez przerwy.  Gdy tylko otwieram pojemnik lęgowy pisklęta szybko lecą na górna krawędź i tam czekają na nakarmienie.  W tym czasie, jeżeli maja już trochę doświadczenia, istnieje możliwość że wylecą na ciebie.  Jeżeli Twoja uwaga skupiona jest na karmieniu możesz nawet nie zauważyć innego pisklaka, który akurat ma ochotę polatać. Bądź pewny, że widzisz wszystkie pisklęta, także tego, który akurat wyfrunął.

   Pisklęta nimfy które zaczynają fruwać będą jadły tak aby zrobić się bardziej aerodynamicznymi i często jest to bardzo mało.  To jest czas w którym karmiący musi się upewniać, ze pisklęta otrzymują odpowiedni pokarm.  Pisklę nimfy miedzy 3 a 6 tygodniem życia potrzebuje 20-30cc/ml pokarmu dziennie.  Najlepiej jest podzielić karmienie na 5 lub 6 razy po 5cc/ml.  Jest to wprawdzie dość częste karmienie, pisklęta dobrze się jednak przystosowały do takiego planu.

   Gdy pisklę ma już 6 tygodni apetyt wraca i będą chciały jeść więcej przy każdym karmieniu. Potrwa to jeszcze tylko 2-4 tygodni - do momentu gdy zaczną jeść samodzielnie, jako dorosłe już nimfy.  Okres nauki latania i początków samodzielnego jedzenia daje pisklęciu czas na dojrzewanie fizycznie, emocjonalnie i psychicznie.  Jednym z większych błędów jest próba przyspieszenia podcinania skrzydełek lub wcześniejsze zmuszenie do samodzielnego jedzenia.  To powoduje, ze pisklę nie czuje się pewnie, jest bojaźliwe, i niechętne do wiązania się z ludzkim stadem.

Wnioski

   Lot jest bardzo ważny dla ptaków.  Zapewnienie im przy tym bezpieczeństwa  to nasza odpowiedzialność, przyjmujemy je bowiem do naszego domu, co nie jest naturalnym środowiskiem dla nich.  Pełne (prawidłowe) podcięcie skrzydełek zapewnia to, że ptak nie spadnie na podłogę jak kamień; umożliwia lot na krótkie dystanse na ramie swojego opiekuna.  To nie znaczy ze nimfa nie może odlecieć z większym podmuchem wiatru.  Nimfy są wspaniałymi lotnikami, potrafią wzbić się w gore 50-60 stop w parę sekund.

   Czujność jest również ważna w utrzymaniu bezpieczeństwa uskrzydlonych ptaszków, wiec gdy tylko zauważysz zwiększone umiejętności przy wzbijaniu się i lataniu w dłuższe dystanse to jest czas na podcięcie.  Zawsze pamiętaj aby sprawdzić pióra czy nie są zaopatrzone w krew.  Gdy nimfa pierzy się, nowe pióra wyrastają i nie możesz obciąć tych z zaopatrzeniem krwi.

   Mam nadzieje ze ten artykuł pomoże utrzymać twoja nimfę bezpieczna.  I będziesz cieszyć się obserwowaniem jak pisklęta rosną w pewności siebie której nauczyły się z sztuki latania.  Lot jest niesamowita rzeczą do widzenia i odczuwania gdy pisklęta które ty wychowywałeś, dojrzewają.

Artykuł został przetłumaczony i zamieszczony za zgodą Autorki oraz Winged Wisdom Magazine (w innych przypadkach nie podajemy takiej informacji ponieważ innym wystarczy zamieszczenie linku - piszemy to żebyście nie myśleli, że w innych przypadkach publikujemy coś bez zgody).

Dla Cockatiela czyli Nimfa tłumaczyła Małgorzata Wierzba