W 1948 roku powstała International Union for the Protection of Nature (IUPN), w 1956 roku zmieniła nazwę na International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN). Aktualnie, od 1990 roku, oficjalna nazwa została skrócona i brzmi IUCN -The World Conservation Union.

W języku polskim przyjęła się nazwa Światowa Unia Ochrony Przyrody.

Co kilka lat IUCN publikuje Czerwoną Listę, która  jest jedynie wykazem zagrożonych gatunków posegregowanych w odpowiednich kategoriach zagrożeń (nie należy mylić z Czerwoną Księgą, która jest opracowaniem naukowym dotyczącym ginących gatunków na danym terenie).

KATEGORIE I KRYTERIA
wersja 3:1 (aktualna na marzec 2007)

Mówiąc o kategoriach i kryteriach Czerwonej Listy IUCN zawsze trzeba podawać wersję, bo w różnych latach kategorie były różne.

Aktualna jest wersja 3:1 z 2001 roku i fragmenty tej wersji tutaj prezentujemy.

Używane w opisach określenie "takson" to najczęściej gatunek, czasem może oznaczać jednak niższy poziom taksonomiczny,  także formę jeszcze nie opisaną formalnie. Posługując się innym niż angielski językiem, zawsze należy podawać nazwy kategorii w języku angielskim z angielskimi skrótami.

EXTINCT (EX) Dany takson jest wymarły wtedy, gdy nie ma uzasadnionych wątpliwości, że jego ostatni przedstawiciel nie żyje. Takson uważa się za wymarły, gdy szczegółowe badania przeprowadzone w znanym i/lub typowanym środowisku, o odpowiedniej porze (dnia, roku lub w odpowiednim roku), w całym jego historycznym zasięgu nie doprowadziły do zarejestrowania żadnego osobnika. Badania takie powinny obejmować okres odpowiedni dla cyklu życiowego i formy życia badanego taksonu.

19 gatunków papug

EXTINCT IN THE WILD (EW) Dany takson jest wymarły w wolnej przyrodzie wtedy, gdy wiadomo jedynie o jego przetrwaniu w hodowli lub w populacji (lub populacjach) naturalizowanej, daleko poza jego dawnym zasięgiem. Takson uważa się za wymarły w wolnej przyrodzie, gdy szczegółowe badania przeprowadzone w znanym i/lub typowanym środowisku, o odpowiedniej porze (dnia, roku lub w odpowiednim roku), w całym jego historycznym zasięgu nie doprowadziły do zarejestrowania żadnego osobnika. Badania takie powinny obejmować okres odpowiedni dla cyklu życiowego i formy życia badanego taksonu.

 CRITICALLY ENDANGERED (CR) Dany takson jest skrajnie zagrożony wtedy, gdy najlepsze dostępne dane wskazują na to, iż spełnia on którekolwiek z kryteriów A – E dla skrajnie zagrożonych, przez co uznaje się, że stoi on przed niezwykle wysokim ryzykiem wyginięcia w wolnej przyrodzie.

17 gatunków papug

ENDANGERED (EN) Dany takson jest ginący wtedy, gdy najlepsze dostępne dane wskazują na to, iż spełnia on którekolwiek z kryteriów A – E dla ginących, przez co uznaje się, że stoi on przed bardzo wysokim ryzykiem wyginięcia w wolnej przyrodzie.

30 gatunków papug

VULNERABLE (VU) Dany takson jest zagrożony wtedy, gdy najlepsze dostępne dane wskazują na to, iż spełnia on którekolwiek z kryteriów A – E dla zagrożonych, przez co uznaje się, że stoi on przed wysokim ryzykiem wyginięcia w wolnej przyrodzie.

44 gatunki papug

NEAR THREATENED (NT) Dany takson uważa się za takson podwyższonego ryzyka, kiedy obecnie nie spełnia kryteriów skrajnie zagrożonego, ginącego lub zagrożonego, lecz jest bliski kwalifikacji lub istnieje duże prawdopodobieństwo, że w bliskiej przyszłości znajdzie się w którejś z tych kategorii.

36 gatunków papug

LEAST CONCERN (LC) Dany takson uważa się za takson niższego ryzyka, kiedy obecnie nie spełnia kryteriów skrajnie zagrożonego, ginącego, zagrożonego lub podwyższonego ryzyka. W tej kategorii znajdują się gatunki występujące powszechnie i licznie.

222 gatunki papug

DATA DEFICIENT (DD) Dany takson jest niedostatecznie rozpoznany wtedy, gdy nie ma odpowiednich informacji wystarczających do bezpośredniego lub pośredniego oszacowania dotyczącego ryzyka wymarcia, opartych na jego rozmieszczeniu i stanie populacji. Takson taki może być dobrze zbadany a jego biologia dobrze znana, ale brakuje odpowiednich danych o jego liczebności i/lub rozmieszczeniu. Dlatego DD nie jest kategorią zagrożenia. Wymienienie taksonu w tej kategorii oznacza, że potrzebne są dalsze informacje i nie jest wykluczone, że przyszłe badania wykażą, iż któraś z kategorii zagrożenia będzie odpowiednia. Ważne jest wykorzystanie wszelkich dostępnych danych. W wielu przypadkach wyboru pomiędzy DD a statusem zagrożenia należy dokonywać ostrożnie. Jeśli można podejrzewać, że zasięg występowania danego taksonu jest stosunkowo ograniczony a od ostatniego jego stwierdzenia upłynął już dłuższy czas, status zagrożonego może się okazać zasłużonym.

NOT EVALUATED (NE) Dany takson jest nie określony wtedy, gdy nie dokonano jeszcze jego oceny względem przyjętych kryteriów.

Tłumaczenie opisów kryteriów pochodzi z publikacji WWF Polska.

Kategorie CRITICALLY ENDANGERED (CR), ENDANGERED (EN) i VULNERABLE (VU) mają dodatkowo bardzo szczegółowe kryteria. Poniżej kryteria z POPRZEDNIEJ wersji "Kategorii i Kryteriów", które nie są już aktualne, ale pozwalają zorientować się na czym takie dodatkowe uszczegółowienie polega. W przyszłości podamy aktualne kryteria.