Można spotkać nazwy: cestodozy drobiu grzebiącego
oraz drepanidotenioza drobiu wodnego.
Etiologia
Tasiemczyce powodują tasiemce z kilku różnych rodzajów
(inne niż u ssaków). Generalnie nie są to duże tasiemce
(w porównaniu do tasiemców ssaków, które mogą mieć nawet
20 metrów), mają kilka do 20-kilku centymetrów.
Wyjątkiem są kilkumilimetrowe tasiemce u drobiu
grzebiącego i 40-centymetrowy tasiemiec u drobiu
wodnego.
Na górze pojedyncze człony, na dole tasiemiec.
(zdjęcie: Dora)
Fragment tasiemca (powiększenie)
(zdjęcie: Dora)
Żywiciel
Żywicielem ostatecznym są kury,
indyki, bażanty, perliczki, kuropatwy, pawie, a także
ptaki wolno żyjące, opisywano występowanie niektórych
gatunków u gołębi.
Żywicielem ostatecznym tasiemców
drobiu wodnego są gęsi i rzadziej kaczki oraz inne ptaki
wodne.
Umiejscowienie
Pasożyty umiejscawiają się w
jelicie cienkim.
Inwazjologia
Do zarażenia dochodzi w
wyniku zjedzenia żywiciela pośredniego.
W przypadku
drobiu grzebiącego są to (dla różnych gatunków
tasiemców) różne gatunki ślimaków lądowych, żuki, muchy,
dżdżownice, mrówki oraz chrząszcze wielu gatunków.
Chrząszcze mogą przenosić larwy tasiemców także w wyniku
zarażenia paszy.
W przypadku drobiu wodnego ptaki
zarażają się poprzez zjedzenie przede wszystkim oczlików
albo ryb z larwami, ewentualnie larw, które rozerwały
powłoki brzuszne ryby i wydostały się do wody, w której
mogą przeżyć kilka dni.
Objawy kliniczne
Nasilenie
objawów zależy od intensywności inwazji (liczby
tasiemców), gatunku tasiemca i wieku ptaków.
Najostrzejszy przebieg choroba ma u młodych gęsi i
kurcząt zarażonych najbardziej patogennymi tasiemcami.
Objawy to osłabienie, biegunka, niedokrwistość,
postępujące wychudzenie. Może występować wzmożone
pragnienie. Po jakimś czasie wyraźnie widać, że chore
ptaki odstają od stada. U niosek następuje spadek
nieśności. W stadach młodych gęsi tasiemczyca może
powodować znaczną śmiertelność. Czasem występują objawy
ze strony układu nerwowego: utrata równowagi,
przewracanie się, niedowład kończyn, przyjmowanie
nienaturalnej pozycji.
Diagnostyka
Bada się odchody
ptaków w celu wykrycia członów tasiemców albo jaj. Można
też poszukiwać członów tasiemca w pomiocie oraz
odchodach. Jaja są
jednak wydalanie nieregularnie, tak więc jedno badanie z
wynikiem negatywnym nie wyklucza choroby.
Człony tasiemca w odchodach kury. Człony tego tasiemca
mają zdolność poruszania się.
Są to człony maciczne zawierające jaja. Muszą one zostać
zjedzone przez żywiciela pośredniego, dopiero wtedy są
zagrożeniem dla drobiu.
(zdjęcie: Dora)
Tasiemiec w odchodach (powiekszenie)
(zdjęcie: Dora)
Pośmiertnie
stwierdza się występowanie pasożytów w jelitach.
Leczenie
W leczeniu stosuje się prazikwantel w dawce
jednorazowej oraz flubendazol w postaci premiksu
leczniczego. Zapobieganie jest trudne ze względu na
powszechne występowanie żywicieli pośrednich. Zaleca się
regularne profilaktyczne odrobaczania.
Bibliografia
|